Wymiary: 56x49 mm ; Orońsko - wieś w Polsce położona na terenie Równiny Radomskiej (po jej południowej stronie) w województwie mazowieckim, w powiecie szydłowieckim, w gminie Orońsko. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z „Liber beneficiorum dieocesis Cracoviensis” Jana Długosza gdzie została wymieniona jako Orańsko. Współczesną nazwę użył jako pierwszy ks. Franciszek Siarczyński w „Opisie powiatu radomskiego”. Jako pierwsi właściciele Orońska są wymieniani Andrzej Starościński a później Jakub Starosielski herbu Abdank. Wieś wchodziła w skład dóbr szydłowieckich, które w 1802 roku nabyła księżna Anna Sapieżyna. W związku ze sporym zadłużeniem księżna odstąpiła klucz szydłowiecki skarbowi Królestwa Polskiego, który postanowił oddać go w dzierżawę. W 1834 roku Franciszek Ksawery Christiani wraz z małżonką nabyli Orońsko, które dzierżawili od 1829 roku. Po śmierci Christianiego wdowa po nim sprzedała majątek oroński, który zmieniał właścicieli. Od 1869 roku Orońsko z przyległościami stało się własnością Heleny Pruszakowej, która została żoną Józefa Brandta w 1877 roku. Do tego czasu majątek oroński na wskutek wyprzedaży znacznie uszczuplał. Działalność Juliusza Brandta sprawiła, że Orońsko nie tylko pozbyło się dawnych długów, ale też stało się ośrodkiem życia kulturalnego, odwiedzanym przez wielu malarzy. Uporządkowano gospodarkę wodną m.in. wybudowanie sieci stawów hodowlanych i przeprowadzenie licznych prac melioracyjnych. Okres prosperity zakończyła I wojna światowa, podczas której miejscowość poniosła duże straty materialne oraz śmierć Józefa Brandta. Dobra orońskie popadły w długi, wobec czego zostały wystawione na licytację w 1934 roku, podczas której nabył je Andrzej Daszewski, wnuk Józefa Brandta. W 1942 roku Niemcy wysiedlili rodzinę Daszewskich, przejmując administrację nad ich majątkiem. W 1945 roku dobra orońskie zostały przejęte przez skarb państwa PRL, a na ich bazie utworzono PGR. Od 1981 roku na terenie kompleksu dworskiego po Juliuszu Brandcie jako instytucja działa Centrum Rzeźby Polskiej a od 1992 roku Muzeum Rzeźby Współczesnej, będące największą atrakcją miejscowości.
oai:sanockabibliotekacyfrowa.pl:3515
Jan 12, 2022
Nov 12, 2021
15
https://sanockabibliotekacyfrowa.pl/publication/3642
Edition name | Date |
---|---|
104. Zajazd. Orońsk, 25 IV 1919 | Jan 12, 2022 |